Madenlerde 1 Milyar Ton Atık: Yüzde 85'i Depolandı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılı atık verilerini açıkladı. İmalat sanayi, maden işletmeleri, termik santraller, organize sanayi bölgeleri (OSB) ve hane halklarında 42,2 milyon tonu tehlikeli olmak üzere toplam 120 milyon ton atık oluştu.
İmalat sanayi iş yerlerinde 4,2 milyon tonu tehlikeli, toplam 24,4 milyon ton atık üretildi. Bu atığın yüzde 70,1'i satıldı veya lisanslı tesislere gönderildi, yüzde 12,1'i tesis bünyesinde geri kazanıldı veya doğaya kazandırıldı, yüzde 10,8'i düzenli depolama tesislerine yönlendirildi, yüzde 2,6'sı yakma tesislerine, yüzde 2,4'ü belediye veya OSB'lerce toplandı, yüzde 1,8'i iş yeri sahasında depolandı, yüzde 0,1'i diğer yöntemlerle bertaraf edildi.
Maden işletmelerinde dekapaj malzemesi hariç 40,5 milyon ton atık oluştu. Toplam 1 milyar 61 milyon tonun yüzde 99,99'u mineral atıklardan oluşurken, yüzde 85,1'i pasa sahalarında veya düzenli depolamada bertaraf edildi, yüzde 12,5'i ocaklara geri dolduruldu, yüzde 2,4'ü diğer yöntemlerle yönetildi.
Termik santrallerde 10,4 bin tonu tehlikeli, 26,5 milyon ton atık üretildi. Tehlikesiz atığın yüzde 84,6'sı kül ve cüruf, yüzde 15,4'ü diğer atıklardan oluştu. Yüzde 86,9'u kül barajlarında veya düzenli depolamada bertaraf edildi, yüzde 13,1'i lisanslı tesislere veya maden ocaklarına gönderildi.
OSB'lerde 196 bin tonu tehlikeli, 397 bin ton atık oluştu. Yüzde 95,5'i atık tesislerine, yüzde 4,5'i diğer yöntemlerle yönetildi.
1401 belediyenin 1392'sinde atık hizmeti verilirken, 32,3 milyon ton atık toplandı. Yüzde 88,9'u işleme tesislerine, yüzde 10,9'u çöplüklere, yüzde 0,3'ü diğer yöntemlere yönlendirildi. Kişi başı günlük ortalama 1,09 kilogram atık hesaplandı. Atık su arıtma tesislerinde 353 bin ton çamur oluştu.
Atık bertaraf ve geri kazanım tesislerinde 195 milyon ton işlendi; 139 milyon ton bertaraf, 56 milyon ton geri kazanıldı. Düzenli depolamada 138 milyon ton, yakmada 448 bin ton bertaraf edildi. Beraber yakmada 4,7 milyon ton enerji kazanıldı. Kompost tesislerinde 124 bin ton, diğer tesislerde 51,5 milyon ton (metal, plastik, kağıt, mineral) geri kazanıldı.
Veriler, belediyeler, 50+ çalışanlı imalat sanayi, 100 MW+ termik santraller, OSB'ler, maden beyanları ve lisanslı tesislerden derlendi.
