Dezenformasyonla Mücadele Merkezi’nden “Orman Yangınları ile İlgili İddialar ve Gerçekler”
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi (DMM), Türkiye’de son dönemde artan orman yangınlarına ilişkin yanlış bilgilere karşı “Devletimiz Yeşil Vatan İçin Seferber” başlığıyla bir bülten yayımladı. Bültende, Türkiye’nin 27 yangın söndürme uçağı, 105 helikopter, 14 İHA, 6 bine yakın kara aracı ve 25 bini aşkın personelle Avrupa’nın en hazırlıklı ülkelerinden biri olduğu vurgulanarak, yangınlarla mücadelede dolaşıma giren asılsız iddialar çürütüldü.
Bültende Yalanlanan İddialar ve Gerçekler
DMM, sosyal medyada ve kamuoyunda yayılan yanlış bilgilere karşı bilimsel, teknik ve hukuki dayanaklarla şu iddiaları ele aldı:“Uçak yok, kapasite kısıtlı, yangınlara müdahale edilmiyor”
Gerçek: Türkiye, 2021’den bu yana yangınla mücadele altyapısını güçlendirdi. 2025 itibarıyla 27 uçak, 105 helikopter, 14 İHA, 6 bine yakın kara aracı ve 25 bin personel ile Avrupa’nın en hazırlıklı ülkelerinden biri. 2002’de 73 ton olan havadan su atma kapasitesi, 2025’te 438 tona yükseldi. Türkiye, İHA kullanan dünyada ikinci, Avrupa’da ilk ülke. Yangın tespit süresi yapay zeka destekli sistemlerle 2 dakikaya indi.
“Yangınlara müdahalede gecikiliyor” Gerçek: Orman Genel Müdürlüğü’nün (OGM) modernizasyonları sayesinde yangına ilk müdahale süresi 2002’de 40 dakikadan 2025’te 11 dakikaya düştü. 184’ü akıllı 776 gözetleme kulesi ve yapay zeka tabanlı sistemler kullanılıyor.
“Avrupa’da yangınlar hemen söndürülüyor, bizde günler sürüyor” Gerçek: Bu kıyaslama yanıltıcı. Yangın süresi, coğrafi koşullar, sıcaklık, nem ve rüzgar gibi faktörlere bağlı. Türkiye’nin Ege ve Akdeniz bölgeleri, dünyadaki en riskli alanlar arasında.
“Yangın işçileri eğitimsiz, koruyucu donanımları yok” Gerçek: Tüm personel, uluslararası standartlara uygun Orman Yangınlarıyla Mücadele ve İş Sağlığı Güvenliği eğitimlerinden geçiyor. Koruyucu donanımlar (yanmaz elbiseler, maskeler) her yıl OGM tarafından temin ediliyor.
“Gece uçuşlarıyla müdahale yapılmıyor” Gerçek: Gece uçuşlarının etkisi düşük ve can güvenliği riski yüksek olduğu için tercih edilmiyor. Ancak karadan müdahale gece boyunca devam ediyor.
“Yanan alanlara ağaç dikilmiyor, imara açılıyor” Gerçek: 6831 sayılı Orman Kanunu’na göre, yanan alanların imara açılması yasak. Bu alanlar yeniden ormanlaştırılıyor. Ağaçlandırma, ekosisteme ve bilime uygun şekilde yapılıyor; çam ağaçlarının “yangını hızlandırdığı” iddiası dezenformasyon.
“Yangınlar rant için çıkarılıyor, failler cezasız kalıyor” Gerçek: Yangınların çoğu yıldırım, anız yakma veya ihmalkarlıktan kaynaklanıyor. Kasıt şüphesi olan durumlarda savcılıklar soruşturma başlatıyor.
Türk Ceza Kanunu ve Orman Kanunu’na göre kasten yangın çıkarma 10 yıla kadar hapisle cezalandırılıyor.
“Yangın sonrası mağduriyetler giderilmiyor” Gerçek: Zarar tespit çalışmaları hızla yapılıyor. AFAD, Tarım ve Orman Bakanlığı ve sosyal destek birimleri aracılığıyla ayni ve nakdi yardımlar ulaştırılıyor. TOKİ, afet konut projeleriyle kayıpları telafi ediyor.
Türkiye’nin Yangınla Mücadele Kapasitesi
Bülten, Türkiye’nin yangınla mücadelede kaydettiği ilerlemeleri vurguladı: Hava Filosu: 27 uçak, 105 helikopter ve 14 İHA ile dünyanın önde gelen filolarından biri. Türkiye, yangın yönetim aracı OTAĞ’a sahip 5 ülkeden biri.
Kara Filosu: 1786 arazöz, 2742 ilk müdahale aracı, 831 iş makinesi ile 2002’deki 937 araçtan 5359’a yükseldi.
Personel: 2025’te 3690 emekli yerine 8500 yeni personel alındı. 12 bin 219 askere yangınla mücadele eğitimi verildi.
Koordinasyon: OGM, AFAD, Jandarma, TSK, belediyeler ve gönüllü vatandaşlarla çok paydaşlı bir model uygulanıyor.
Küresel ve Bölgesel Durum
Bülten, 2025’te dünya genelinde 102 milyon hektar alanın yangınlardan etkilendiğini, bunun yarısının Afrika’da olduğunu belirtti. Avrupa’da 227-237 bin hektar alan yandı, bu rakam 19 yıllık ortalamanın iki katı. Türkiye, orman varlığına göre yanan alan oranında (%0.17) Fransa, İspanya, İtalya, ABD, Yunanistan, Portekiz ve Kanada’ya kıyasla daha iyi durumda. 25 Temmuz’da Silopi’de 50.5°C ile sıcaklık rekoru kırıldı, Güney Marmara, Batı Karadeniz ve Ege iç kesimleri artık 1. derece yangına hassas.Aktif Yangınlar (27 Temmuz 2025) Türkiye: Bursa (Orhaneli, Kestel), Karabük (Safranbolu), Kahramanmaraş (12 Şubat), Muğla (Ortaca), Diyarbakır, Tekirdağ (Şarköy), Bilecik.
Dünya: Yunanistan, Kıbrıs, Arnavutluk, Kanada, İtalya, İspanya, Portekiz, Cezayir, Rusya, Hırvatistan, Almanya, Hollanda, Fransa, İngiltere, İskoçya, Suriye, İsrail, Lübnan, İran, Kenya.
Vatandaşlara Çağrı
DMM, yangınların %80’inin insan kaynaklı olduğunu vurgulayarak, vatandaşlardan piknik ateşi, anız yakma ve izmarit atma gibi davranışlardan kaçınmalarını, yangın belirtisi gördüklerinde 112’yi aramalarını istedi.
