"Türkçe Düşünmek, Konuşmak ve Yazmak" çalıştayı İstanbul'da gerçekleştirildi
İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi (İZÜ) ve Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği (TDED) iş birliğiyle düzenlenen "Türkçe Düşünmek, Konuşmak ve Yazmak" başlıklı çalıştay, İZÜ'nün ev sahipliğinde Abdullah Tivnikli Konferans Salonu’nda başladı. Etkinlikte Türkçenin güncel sorunları masaya yatırılırken, dil bilincinin güçlendirilmesi hedeflendi.
Açılış konuşmasını yapan eski Milli Eğitim Bakanı Prof. Dr. Nabi Avcı, çalıştayın Türkçenin karşı karşıya olduğu sorunları anlamak açısından büyük önem taşıdığını vurguladı. Avcı, "Ben, eski bir Milli Eğitim Bakanıyım. Milli Eğitim Bakanlığının görevlerinden birisi de Türkçeyi korumaktır. Bakan olduğumda, 'Çocuklarımıza Türkçeyi doğru ve güzel bir şekilde konuşma, yazma ve okuma becerisi kazandırabilirsem kendimi başarılı bulacağım' demiştim" ifadelerini kullandı.
Bakanlığı döneminde yapılan çalışmalardan söz eden Avcı, "Bazılarında başarılı olduk, bazılarında olamadık" diyerek, başarısızlık nedenlerini bugün daha net görebildiğini belirtti. Bu noktada eğitimde odaklanılması gereken asıl kitlenin öğretmenler olduğunu vurgulayan Avcı, "Herhangi bir reform çabası, başarılı olmak istiyorsa, öncelikle o işi yönetecek kadroları muhatap almalıdır. Biz, yaptığımız çalışmalar ve düzenlemeleri öğrencileri önceleyerek yaptık. Oysa yapmamız gereken öğretmenlerimizi öncelemekmiş" değerlendirmesinde bulundu.
"Öğretmenlerimizi çocuklarımızı daha iyi yetiştirmeyle ilgili eğitmemiz gerekiyor" diyen Avcı, bu sorumluluğun yalnızca Milli Eğitim Bakanlığına ait olmadığını, toplumun tüm kesimlerinin katkı sunması gerektiğini ifade etti. Avcı ayrıca, "Çocuklarımıza dile dair kuralların anlamını öğretebilirsek, onlara toplumsal yaşamdaki kurallara uyma bilincini de kazandırmış oluruz" diyerek, Türkçenin disiplin ve düşünce alışkanlığı kazandırmadaki rolüne dikkat çekti.
TDED Başkanı Ekrem Erdem ise konuşmasında, dilin bir milletin kimliği ve medeniyet inşasındaki temel yapı taşı olduğuna işaret ederek, "Türkçe, kendi doğal akışı içinde, bir takım değişimler yaşamıştır" dedi. Tarihsel süreçte alınan yabancı kelimelerin Türkçenin yapısına uygun biçimde benimsendiğini belirten Erdem, modernleşmeyle birlikte başlayan sürecin ise Türkçeye zarar verdiğini vurguladı.
"Ne yazık ki şu anda dil tahribatını o kadar doğallaştırdık ki bu durumun gönüllü ameleleri haline geldik" diyen Erdem, özellikle genç nesillerin dil bilincinden uzaklaştığını ifade etti. "Her kelime kendi değerleriyle birlikte gelir" diyen Erdem, dilin ihmal edilmesinin düşünme gücünü de zayıflattığını belirterek, "Bu gidişata dur demek zorundayız" çağrısında bulundu.
İZÜ Rektörü Prof. Dr. Ahmet Cevat Acar ise konuşmasında Türkçenin tarihsel süreçte yaşadığı kırılmalara değindi. "Öztürkçe hareketi, dil için çok vahim bir hataydı" diyen Acar, alfabe değişikliğinin bu kırılmayı derinleştirdiğini söyledi. "Saf dil ancak Amazon Ormanları'nda olabilir" sözleriyle dilin doğal evrimini savunan Acar, bugün gelinen noktada Türkçenin "yüksek öğretim dili" olma vasfını kaybettiğini belirtti.
"Eğitim dilimiz İngilizcedir ve bundan dolayı içimize sine sine, 'Eğitimimiz millidir.' diyemiyoruz" diyen Acar, Türkçeyi kaybetmenin milli kimlik ve hedefler açısından ciddi sonuçlar doğuracağını vurguladı: "Türkçeyi kaybedersek, milli değerler ve hedefler büyük zarar görecektir."
Çalıştay kapsamında gün boyunca "Dil, Kimlik ve Kültür", "Batı Dillerinin Türkçe Üzerindeki Etkisi", "Türkçenin Coğrafi Dünyası" ve "Konuşma Türkçesi" başlıklarında 15 bilimsel tebliğ sunuldu. Etkinlik, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Özen’in yaptığı “Değerlendirme ve Sonuç Bildirgesi” konuşmasıyla sona erdi.
