Çin’den AB’ye “Küresel İstikrar” Çağrısı: Karşılıklı Fayda Sağlayan Ortaklık Vurgusu
İstanbul - Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Avrupa Birliği (AB) ile Çin’in “küresel istikrar” için güvenilir ve karşılıklı fayda sağlayan ortaklara dönüşmesi gerektiğini vurguladı. 30 Haziran-6 Temmuz 2025 tarihlerinde Almanya, Fransa ve AB’nin davetiyle Avrupa’da temaslarda bulunan Vang, Brüksel’de Belçika Başbakanı Bart De Wever ile bir araya geldi. Görüşmede, Çin-AB ilişkilerinin 50. yılı, çok taraflılık, serbest ticaret ve Ukrayna’daki gelişmeler ele alındı.
Vang Yi’nin Mesajları
Global Times gazetesine göre, Vang Yi, Çin-AB ilişkilerinin 50. yılında, mevcut uluslararası konjonktürde iş birliğinin önemine dikkat çekti. “Pekin ve Brüksel, küresel istikrar için güçlü bir ortaklık kurmalı. İletişimi güçlendirmeli, karşılıklı anlayışı artırmalı ve çok taraflılık ile serbest ticareti korumalıyız,” dedi. Vang, AB’nin ekonomik ve teknolojik gücüne vurgu yaparak, iki tarafın karşılıklı fayda sağlayan projelerle küresel sorunlara çözüm üretebileceğini belirtti. Çin’in 2024’te AB ile 783 milyar dolarlık ticaret hacmi, bu ortaklığın ekonomik potansiyelini ortaya koyuyor.
Belçika’dan İş Birliği ve Tek Çin Vurgusu
Belçika Başbakanı Bart De Wever, görüşmede, karmaşık jeopolitik ortamda “karşılıklı güven ve diyaloğun” önemini vurguladı. Belçika’nın çok taraflılığa inandığını ve AB’nin özerkliğini desteklediğini belirten De Wever, “Çin-AB liderler zirvesinden olumlu sonuçlar bekliyoruz,” dedi. Ayrıca, Belçika’nın “Tek Çin” politikasına bağlılığını teyit ederek, Tayvan konusunda Çin’in pozisyonuna destek verdiğini yineledi. De Wever, “Bu tutumumuzda değişiklik olmayacak,” diyerek net bir mesaj verdi.
Ukrayna Gündemi ve Küresel İstikrar
Görüşmede, Ukrayna’daki savaş da masaya yatırıldı. Çin, Rusya-Ukrayna çatışmasında tarafsız bir pozisyon benimserken, Vang Yi, barışçıl çözüm için diplomatik çabaların artırılması gerektiğini savundu. Belçika, AB’nin Ukrayna’ya 2024’te 50 milyar avroluk yardım paketini desteklediğini hatırlatarak, Çin’in de küresel istikrara katkı sunabileceğini belirtti. X platformunda bir kullanıcı, “Çin-AB iş birliği, Ukrayna savaşının çözümünde kilit olabilir,” yorumunu yaparken, başka bir kullanıcı, “Çin’in serbest ticaret vurgusu, AB için ekonomik bir fırsat,” dedi.
Çin-AB İlişkilerinin 50. Yılı
2025, Çin ile AB arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50. yılı olarak kutlanıyor. Çin, bu dönemde AB ile stratejik ortaklığını derinleştirmek için liderler zirvesine hazırlanıyor. Vang Yi, daha önce Almanya’da yaptığı açıklamada, “AB ile teknoloji, yeşil enerji ve dijital ekonomi alanlarında iş birliğini artırmak istiyoruz,” demişti. AB’nin 2024’te Çin’den 428 milyar avro ithalat yaptığı, buna karşılık 295 milyar avro ihracat gerçekleştirdiği biliniyor. Bu ekonomik bağlar, iki tarafın iş birliğini güçlendirme motivasyonunu artırıyor.
Türkiye’nin Perspektifi
Türkiye, Çin ve AB arasındaki yakınlaşmayı yakından takip ediyor. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, 1 Temmuz’da Ankara’da düzenlenen AB-Türkiye Yüksek Düzeyli Ticaret Diyaloğu’nda, “Çin-AB ilişkilerindeki ilerleme, Türkiye’nin Gümrük Birliği’ni güncelleme çabalarına katkı sağlayabilir,” dedi. Türkiye, 2024’te Çin ile 48 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaştı ve bu ilişkilerin bölgesel istikrara etkisini değerlendiriyor.