S&P'den Fransa'ya Şok Karar: Kredi Notu "A+/A-1"e Düşürüldü
NEW YORK - 18 Ekim 2025 (AA) Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Standard & Poor's (S&P), Fransa'nın uzun vadeli kredi notunu "AA-/A-1+" seviyesinden "A+/A-1"e indirirken, not görünümünü "durağan" olarak revize etti. Bu hamle, Fransa'nın kamu maliyesindeki belirsizlikleri ve bütçe disiplini sorunlarını bir kez daha gündeme taşıdı. Karar, Avrupa Birliği'nde en yüksek bütçe açıklarından birine sahip Fransa için yatırımcı güvenini sarsabilir ve borçlanma maliyetlerini artırabilir.
S&P'nin resmi açıklamasında, Fransa'nın bu hafta parlamentoya sunulan 2026 bütçe taslağına rağmen, kamu maliyesine ilişkin risklerin hala yüksek seviyede olduğu vurgulandı. Kuruluş, bu yıla dair genel kamu bütçe açığının Fransa Gayrisafi Yurt İçi Hasılası'nın (GSYH) yüzde 5,4'ü seviyesinde gerçekleşeceğini öngörürken, ek tasarruf önlemlerinin yetersiz kalması halinde bütçe konsolidasyonunun beklenenden yavaş ilerleyeceğini belirtti. Genel kamu brüt borcunun 2028'de GSYH'nin yüzde 121'ine ulaşması bekleniyor; bu oran, geçen yıl sonunda yüzde 112 seviyesindeydi.
Açıklamada, Fransa'nın ekonomik büyüme tahmininin 2025 için sadece yüzde 0,7, 2026 için ise yüzde 1,0 olarak revize edildiği kaydedildi. Siyasi belirsizliklerin yatırımları ve özel tüketimi olumsuz etkilediği ifade edilirken, "Fransa'nın bütçe açığının tahminlerin ötesinde kötüleşmesi veya büyüme beklentilerinin bozulması halinde notun daha da düşebileceği" uyarısı yapıldı. Öte yandan, bütçe açığının hızlı daralması ve ekonomik büyümenin hızlanması durumunda kredi notunun yükselebileceği belirtildi.
Bu downgrade, Fitch Ratings'in geçen ay Fransa'nın notunu "AA-"den "A+"ya düşürmesinin ardından geliyor. Fitch de benzer gerekçelerle "durağan" görünüm belirlemişti. S&P'nin kararı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un siyasi istikrarsızlığı yönetme çabalarını zorlaştırabilir; zira ülkenin bütçe açığı 2024'te GSYH'nin yüzde 5,8'ine ulaşarak II. Dünya Savaşı'ndan bu yana en yüksek seviyeye çıkmıştı.
Fransa Ekonomi Bakanlığı'ndan henüz resmi bir açıklama gelmedi, ancak hükümet kaynakları, 2025 bütçesinin uygulanması için "gerekli kontrol mekanizmalarını" devreye soktuklarını vurguladı. Piyasalarda ise Fransa tahvillerinin getirilerinde hafif bir yükseliş gözlendi; Alman tahvillerine kıyasla spread'ler 3-5 baz puan artabilir. Bu gelişme, eurozone'un mali disiplin kurallarını ihlal eden Fransa için AB'den ek yaptırımlar riskini de artırıyor.
Uzmanlar, kararın Fransa'nın emeklilik reformu ve vergi artırımı gibi yapısal reformları hızlandırması gerektiğini söylüyor. Moody's ve DBRS gibi diğer ajanslar ise Fransa'yı hala "Aa3" ve "AA" seviyelerinde tutsa da, negatif görünüm riski taşıyor.
Gelişmeler, Avrupa piyasalarını yakından ilgilendirirken, Fransa'nın 2026 bütçe müzakereleri kritik bir dönemece giriyor. Yatırımcılar, Paris'in mali toparlanma planını merakla bekliyor.
