Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi (TARSİM) Genel Müdürü ve ARSİM Yönetim Kurulu Üyesi Bekir Engürülü, 2024 yılının şubat, mart ve nisan aylarında meydana gelen zirai don olayları nedeniyle yaklaşık 21 milyar liralık hasar oluştuğunu, şu ana kadar 1,11 milyar liralık ödeme yapıldığını ve kalan süreçte ödemelerin devam ettiğini bildirdi.
Zirai donların sonuçlarını araştırmak ve alınması gereken önlemleri belirlemek üzere kurulan Meclis Araştırma Komisyonu, AK Parti Burdur Milletvekili Adem Korkmaz başkanlığında toplandı. Toplantıya Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri, TARSİM yöneticileri ve Ziraat Odaları temsilcileri katıldı.
En Çok Zarar Gören Ürün: Üzüm
Toplantıda konuşan Engürülü, “Zirai don nedeniyle oluşan hasarın 11 milyar lirası üzümde, 3 milyarı kayısıda, 2,7 milyarı fındıkta, 2,1 milyarı elmada, 913 milyonu nektarinde ve 552 milyonu şeftalide gerçekleşti. En çok etkilenen iller ise Manisa, Malatya, Ordu, Giresun, Mersin, Konya, Niğde, Karaman, Düzce, Kayseri ve Adana.” ifadelerini kullandı.
Engürülü, kendilerine ulaşan 108 bin hasar ihbarının ön tespit çalışmalarının tamamlandığını belirterek, ödemelerin hasar tespitlerinin kesinleşmesiyle süreceğini ifade etti.
Prim Fiyatı Eleştirilerine Yanıt: “Risk Oranı Yüksek”
Zirai don sigorta primlerinin yüksek olduğu yönündeki eleştirileri değerlendiren Engürülü, "Kayısıda yapılan her 100 poliçeden 81’ine her yıl hasar ödeniyor. Üreticiler en riskli bölgeleri sigortalatıyor. Bu da hasar-prime oranını artırıyor ve prim fiyatını etkiliyor." dedi.
TARSİM'in en büyük zorluklarından birinin, üreticilerin sadece belirli parselleri sigortalatması olduğunu belirten Engürülü, aynı ilçedeki tüm parseller için sigorta zorunluluğu getirilmesi yönünde çalışma yürütüldüğünü söyledi.
Yeni Sigortacılık Modeli ve Teknolojik Atılımlar
Tarım Reformu Genel Müdürlüğü Tarım Sigortaları ve Doğal Afetler Daire Başkanı Kamil Özdemir, sigorta modelinde güncellemelere gidileceğini ve yeni poliçe düzenlemeleri için çalışmalara başlandığını duyurdu. Don teminatı verilen ürünlerde sigorta başlangıç tarihlerinin bölgesel olarak öne çekilmesi planlanıyor. Ayrıca, iklim değişikliğine karşı yeni sigorta ürünlerinin tasarlanması ve uydu teknolojisi ile yapay zekâ kullanımının artırılması hedefleniyor.
Saha Ziyaretleri ve Ön Rapor Hazırlığı
Komisyon Başkanı Korkmaz, hafta sonu Malatya, Adıyaman, Kahramanmaraş, Adana, Mersin, Niğde ve Kayseri’de saha incelemeleri yapacaklarını belirterek, bu gözlemlere dayalı ön raporun gelecek hafta tamamlanarak Tarım ve Orman Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı’na sunulacağını ifade etti.
Zararın Boyutu Büyüyor
Ziraat Odaları Birliği Teknik Hizmetler Kurulu Başkanvekili Mevlüt Gümüş ise Karadeniz'de özellikle 400 metre üzeri rakımlarda fındık alanlarının büyük zarar gördüğünü, kayısı üretim merkezlerinde de zararın boyutunun ciddi olduğunu belirtti. Çukurova bölgesinin de dondan ciddi şekilde etkilendiği vurgulandı.
Tarım sektörü temsilcileri, yaşanan doğal afetlerin etkilerini azaltmaya yönelik hem kısa vadeli çözüm önerileri hem de yapısal reformların gerekliliği üzerinde duruyor.