20 yaş ve üzeri araçlar için hurda indirimi ve sıfır araç alımında ÖTV muafiyeti iddiaları yeniden gündeme taşındı. Sosyal medyada dolaşıma giren iddiaya göre, 20 yaşından büyük aracını hurdaya ayıran kişilere ÖTV muafiyeti sağlanmasını öngören bir yasa teklifi hazırlandı ve Meclis'e sunuldu. Ancak iddianın aksine, teklifin Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) sisteminde henüz herhangi bir kaydı bulunmuyor.
2019'daki Teşvik Hatırlatıldı
Kamuoyunda yankı uyandıran bu gelişme, 2019 yılında uygulanan ve binlerce araç sahibinin yararlandığı hurda teşvikini akıllara getirdi. O dönem uygulanan sistemde, ÖTV matrahı 70 bin TL’yi geçmeyen araçlar için 15 bin TL, 70-120 bin TL arası araçlar için ise 12 bin TL indirim sağlanmıştı. Teşvik kapsamına otomobil, minibüs, otobüs, kamyon ve kamyonetler alınmıştı. Araçların tamamen trafikten silinmesi ve lisanslı imha merkezlerine teslim edilmesi şart koşulmuştu.
Fırsatçılar Devreye Girmişti
Önceki uygulamada hurda ruhsatları üzerinden yapılan alım-satımlarla teşvik bir rant aracına dönüştürülmüş, bazı bayiler bu belgeleri alıp satarak ekstra kazanç sağlamıştı. Bu da sistemin istismara açık hale geldiğini göstermişti.
Resmileşmeden İşlem Yapmayın
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin’e ait olduğu ileri sürülen teklif henüz Meclis kayıtlarında yer almıyor. Bu sebeple uzmanlar, vatandaşların şimdiden hurda araç satın alma ya da devralma girişiminde bulunmamaları yönünde uyarıyor. Kanun çıkmadan atılacak erken adımların maddi kayıplara neden olabileceği belirtiliyor.
Ekonomik Gerçeklikler ve ÖTV Geliri
Uzmanlara göre, halihazırda artan sıfır araç satışları ve yükselen vergi gelirleri göz önüne alındığında, Hazine’nin ÖTV’den tamamen vazgeçmesi düşük ihtimal olarak değerlendiriliyor. Mevcut ÖTV matrahları birçok modelde yüzde 90-100 dilimine yaklaşmış durumda ve teşvik olsa bile bu, vatandaş için uygun fiyatlı araç anlamına gelmeyebilir.
Önerilen Düzenlemeler Neler Olabilir?
Eğer ileride bir teşvik düzenlemesi yasalaşırsa, fırsatçıların önünü kesmek için aşağıdaki şartlar gündeme gelebilir:
Teşvikle alınan araç 2 yıl boyunca satılamamalı.
Satılırsa, muaf tutulan ÖTV tutarı geri alınmalı.
Aynı kişi, yalnızca 1 araç için teşvikten faydalanabilmeli.
Kanun çıkmadan önce edinilen hurda araçlar kapsam dışında bırakılmalı.
Sonuç
Şu an için herhangi bir resmi gelişme bulunmasa da, sosyal medyada konuşulan ÖTV muafiyeti ve hurda teşviki iddiaları yeniden gündeme geldi. Ancak düzenlemenin yasalaşması durumunda da geçmişte yaşanan suiistimallerin tekrar etmemesi için daha sıkı kurallar getirilmesi gerektiği ifade ediliyor.
