Elektronik Başvuru Müjdesi ve Adalet Vurgusu
Anayasa Mahkemesi (AYM), bireysel başvurunun 13. yıldönümünü, “Bireysel Başvurunun 13. Yıldönümü Kapsamında Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geriye Yürümezliği Kuralının Bireysel Başvuruya Etkisi” sempozyumuyla kutladı. AYM Başkanı Kadir Özkaya, “1 Ekim 2025 tarihi itibarıyla bireysel başvuruların elektronik ortamda, UYAP Avukat Portalı üzerinden de yapılabilmesinin mümkün hale geldiği müjdesini sizlerle paylaşmak istiyorum.” diyerek yeni bir dönemi duyurdu.
Bireysel Başvuru: Hukuk Sisteminin Dönüm Noktası
AYM Yüce Divan Salonu’nda düzenlenen sempozyuma, Yargıtay Başkanı Ömer Kerkez, Danıştay Başkanı Zeki Yiğit, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ve diğer yargı mensupları katıldı. Özkaya, bireysel başvurunun 23 Eylül 2012’den itibaren uygulanmaya başladığını hatırlatarak, “Ülkemizin hukuk düzeninde yapılan en önemli değişliklerden birisi bireysel başvuru yolunun hukuk sistemimize dahil edilmiş olmasıdır.” dedi. Özkaya, bu mekanizmanın kamu gücünden kaynaklanan hak ihlallerine karşı anayasal yargı denetimi sağladığını vurguladı: “Bireysel başvuru yolu, adaletin daha nitelikli tesisi yolunda hukuk sistemimize kazandırılmış önemli bir mekanizmadır.”
700 Bin Başvuru, Binlerce İhlal Kararı
Özkaya, bireysel başvurunun hak ve özgürlüklerin korunmasında iç hukukun en yüksek güvencesi olduğunu belirtti. “Bu yol, bireylerin kamu gücüne karşı korunmasını sağlamakla kalmamış, aynı zamanda hukuk devleti ve demokrasi ilkelerinin pekişmesine de hizmet etmiştir.” dedi.
Adaletin Tesisinde AYM’nin Rolü
AYM’nin bireysel başvuruyla anayasal hakların yorumlanmasına katkı sağladığını vurgulayan Özkaya,
“Anayasa Mahkemesi, bireysel başvurulara ilişkin kararlarında yalnızca somut olayın çözümüne katkı sağlamamakta, aynı zamanda anayasal hakların yorumlanmasına ve hukuk devletinin güçlendirilmesine yönelik ilkeler geliştirmektedir.”
dedi. Bu süreçte, bireysel başvuruların hukuk güvenliğini güçlendirdiğini ve toplumsal adaletin tesisi için vazgeçilmez bir mekanizma olduğunu belirtti.
Elektronik Başvuru Dönemi Başlıyor
AYM’nin teknolojik dönüşüme verdiği önemi vurgulayan Özkaya,
“1 Ekim 2025 tarihi itibarıyla bireysel başvuruların elektronik ortamda, UYAP Avukat Portalı üzerinden de yapılabilmesinin mümkün hale geldiği müjdesini sizlerle paylaşmak istiyorum.”
diyerek, bu yeniliğin başvuru süreçlerini daha hızlı ve şeffaf hale getireceğini ifade etti. “Bu uygulama aynı zamanda yapay zeka uygulamasının mahkememiz işlerinde kullanılabilmesinin temelini de oluşturacaktır.” dedi.
Küresel Tehditler ve İnsan Hakları
Özkaya, küresel insan hakları sorunlarına da değindi. “Günümüz itibarıyla temel hak ve özgürlükler dünya genelinde çok büyük bir risk altındadır.” diyerek, Gazze ve diğer bölgelerdeki insanlık dışı muamelelere dikkat çekti.
“Hastanelerde, çadırlarda, ibadethanelerde sivillerin, çocukların, yaşlıların her gün bombalanması, diri diri yanmaları, doktorların, gazetecilerin, yardım gönüllülerinin bilinçli olarak hedef alınması; insani yardımların engellenip insanların topluca açlığa mahkum edilmesi olağan olaylar olarak görülmeye başlandı.”
dedi. Barış ve adaletin, ahlaki değerlerle mümkün olduğunu vurguladı.
Anayasal Adaletin Geleceği
AYM’nin iptal kararlarının geriye yürümezliği ilkesinin bireysel başvurulara etkisini ele alan sempozyum, adaletin somut olaylarda gerçekleşmesi için denge arayışını tartıştı. Özkaya,
“Böylece hukuki güvenlik ve istikrar ilkeleri ile adaletin somut olayda gerçekleşmesi gerekliliği arasında bir denge kurmaya; bir başka söyleyişle, bireysel başvuru yoluyla iptal kararlarının geriye yürümemesi kuralının bireyler üzerindeki olumsuz etkilerini yumuşatarak, anayasal adaletin tesisine katkıda bulunmaya çalışmaktadır.”
dedi. Sempozyum, bireysel başvurunun hukuk sistemine katkılarını vurgulayarak sona erdi.
