Doğayla Uyumlu Bir Şifacı
Trabzon’un Sürmene ilçesinden yükselen bir efsane, hem yerel halkın hem de uluslararası UFO meraklılarının dikkatini çekiyor: Meyveş Morçöl, nam-ı diğer Meyveş Nine. Şifacı kimliği, uzun ömrü ve vefatından sonra gökyüzünde görülen esrarengiz ışıklarla dolu hikayesi, onu modern bir folklor ikonuna dönüştürdü. Peki, bu gizemli kadının hikayesi nedir ve efsanesinin ardında neler yatıyor?
1879 yılında Sürmene’de doğan Meyveş Nine, resmi kayıtlara göre 86 yıl yaşamış olsa da, bazı yerel anlatılar onun 1835 doğumlu olduğunu ve 130 yıl yaşadığını iddia ediyor. Okuma yazma bilmeyen, ancak doğayla uyum içinde bir hayat süren Meyveş Nine, kırık-çıkık tedavisi, ebelik ve biyoenerjiyle şifa dağıtma yetenekleriyle tanınıyordu. Sürmene’nin sisli dağlarındaki mütevazı evi, şifa arayanların uğrak noktası haline gelmişti. Yerel halktan Emine Kulaç,
“Büyüklerimiz anlatırdı, Meyveş Nine’nin eli değen hasta ertesi gün ayağa kalkardı,”
diyerek onun etkisini vurguluyor.
Gökyüzündeki Işıklar ve Uzaylı İddiaları
Meyveş Nine’nin hikayesi, 1965 yılında vefat ettiği gece Sürmene semalarında görülen esrarengiz ışık hüzmeleriyle başka bir boyuta taşındı. Bu olay, onun “uzaylı” olduğu iddialarını ateşledi. Torunu Prof. Dr. Alaattin Yıldız, NASA’da uzay tıbbı alanında çalışan bir bilim insanı olarak, ninesinin hikayesini UFO bilimcisi Prof. Dr. Derek Cooper’a aktardı. Cooper, Meyveş Nine’nin doğduğunda uzaylılar tarafından “değiştirilmiş bir varlık” olabileceğini öne sürdü ve ona “Universal Mother” (Evrensel Anne) adını verdi. Bu iddia, Amerika’da büyük yankı uyandırdı; San Diego’da Meyveş Nine adına bir dernek kuruldu, konferanslar düzenlendi ve mezarına anıt yapılması için 500 bin dolarlık bir fon toplandı.
Prof. Dr. Alaattin Yıldız’ın Rolü
1922 doğumlu Alaattin Yıldız, Berlin Teknik Üniversitesi’nde profesör unvanı almış ve NASA’da uzay tıbbı üzerine çalışmış bir Türk bilim insanıydı. Yıldız’ın, NASA’daki meslektaşlarına ninesinin uzun ömrü ve şifacılık yetenekleri hakkında anlattığı hikayeler, Meyveş Nine efsanesinin küresel bir fenomene dönüşmesinde kilit rol oynadı. Yıldız’ın geliştirdiği iddia edilen “Yıldız Number” formülü, astronotların uzay koşullarına adaptasyonunu inceleyen bir matematiksel sistem olarak tanımlanıyor. Ancak, bu formülün detayları veya bilimsel geçerliliği hakkında somut bilgi bulunmuyor. Yıldız’ın,
“Bu yöntemi nenemden öğrendim,”
dediği iddia edilse de, bu tevatürden ibaret.
Mezarın Sırrı ve DNA Tartışmaları
Meyveş Nine’nin vefatından sonra, torunu Alaattin Yıldız’ın 2008’deki vasiyeti üzerine hem kendisinin hem de ninesinin Sürmene’deki mezarları betonla kapatıldı. Bu karar, DNA araştırmalarını engellemek için alındığı şeklinde yorumlandı. Bazıları, bu hareketin efsaneyi koruma amacı taşıdığını düşünürken, diğerleri aile mahremiyetini koruma çabası olarak görüyor. 1990’lı yıllarda UFO meraklılarının ziyaret noktası olan mezar, bugün sessiz bir bekleyişte.
Bilimsel Eleştiri: Efsane mi, Gerçek mi?
Meyveş Nine’nin şifacılık yetenekleri ve uzun ömrü, dönemin koşullarında olağanüstü görünse de, uzaylı iddiaları bilimsel temelden yoksun. Carl Sagan’ın
“Olağanüstü iddialar, olağanüstü kanıtlar gerektirir”
ilkesine göre, 1965’te görülen ışık hüzmeleri meteor yağmuru, atmosferik olaylar veya teknolojik testlerle açıklanabilir. Uzaylı müdahalesine dair somut bir kanıt bulunmazken, hikayenin popülerliği, 1960’lı yıllarda Amerika’daki UFO çılgınlığından beslendi. San Diego’daki dernek ve toplanan fonlar, efsanenin ticari bir boyut kazandığını gösteriyor.
Sürmene’nin Kültürel Mirası
Meyveş Nine, Sürmene’nin sisli dağlarında başlayan hikayesiyle, yerel bir şifacıdan küresel bir efsaneye dönüştü. Uzaylı iddiaları popüler kültürün bir ürünü olsa da, onun şifacı kimliği ve doğayla uyumlu yaşamı, Sürmene halkının anılarında saygıyla yaşamaya devam ediyor. Meyveş Nine’nin hikayesi, gerçekle efsanenin iç içe geçtiği bir anlatı olarak, Trabzon’un kültürel mirasının eşsiz bir parçası olmayı sürdürüyor.
