İstanbul’da “Rüstem Paşa Camii Çini Motifleri” Paneli: Türk Çini Sanatının Zengin Mirası
İstanbul - Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi (FSMVÜ) ve İstanbul İlim ve Kültür Vakfı (İİKV) iş birliğiyle, “Rüstem Paşa Camii Çini Motifleri” paneli, Rüstem Paşa Medresesi’nde düzenlendi. Panel öncesinde, öğretim görevlisi Emre Atırcıoğlu’nun organizatörlüğünde “Rüstem Paşa Camii Çinilerinden Yansımalar” sergisi sanatseverlerle buluştu.
İİKV Kültür Sanat Koordinatörü ve hattat Mehmet Arif Vural, panelin FSMVÜ Sanat ve Tasarım Fakültesi ile ortaklaşa düzenlendiğini belirterek, “Çini sanatı adına bu programın tarihe atılan ciddi bir imza olduğunu düşünüyorum. Rüstem Paşa Medresesi de Vakfımız tarafından birçok kültürel ve sanatsal faaliyetlerle kültür sanat merkezi haline gelmeye başladı.” dedi.
FSMVÜ Dr. Öğretim Üyesi ve program koordinatörü Latife Aktan, panelin, yüksek lisans öğrencilerinin ortak çalışmasıyla ortaya çıktığını ve Rüstem Paşa Camii’nin çinilerinin hem yerel hem de uluslararası literatürde eşsiz bir veri kaynağı olduğunu vurguladı. Aktan, “Bizler eğitim bazında çini bölümünde tasarımlar yapıyoruz. Bu tasarımları yaparken atalarımızdan devraldığımız kültürümüzün ögelerini günümüze taşımaya çalışıyoruz. Türk çini sanatının geçmişine baktığımız zaman devinim ve yenilik arayışı içerisindeki yüzyıllarca birçok ekol, üslup, tarz, uygulama denenmiş ve günümüze kadar gelmiş. Rüstem Paşa Camisi de işte burada çok önemli. Çünkü bütün ekollerin, üslupların motiflerini, renklerini, kompozisyonlarını burada görmek mümkün. Çiniyle ilgili herkesin bu camiyi görme zorunluluğu söz konusudur.” diye konuştu.
Aktan, caminin 77 bin 565 yaprak ve çeşit içeren çinilerinin bir kısmının müzayede ve diğer yollarla yurt dışı müzelerine kaçırıldığını, bu eserlerin oryantalist ressamlara ilham verdiğini ve Yaşar Kemal’in “Deniz Küstü” romanında bile yer bulduğunu belirtti. “Caminin tümünde çok ciddi analitik çalışmalar, dijital çizimler, fotoğraf çekimleri yapıldı. Camiyi tamamen inceledik, bitti de değil, halen camiye her gittiğimizde yeni şeyler görmek mümkün.” diyen Aktan, panelin medreseyi tanıtmayı ve “Rüstem Paşa” ismini gündemde tutmayı amaçladığını, ayrıca çinilere dair bir kitap hazırlığı içinde olduklarını ekledi.
Panelin açılışında FSMVÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Turan Gökçe ve İİKV Başkanı Said Yüce konuşma yaptı. İlk oturumda, Mehmet Arif Vural’ın başkanlığında, Prof. Dr. Suphi Saatçi “Mimar Sinan ve Rüstem Paşa Camii Mimarisi”, Latife Aktan “Tezlerin Hazırlık Süreci”, Sevda Soysal “Rüstem Paşa Camii Çinilerinde Yapraklar”, Zeynep Güneysu “Rüstem Paşa Camii Çinilerinde Hatai Motifleri” ve Songül Şimşek “Rüstem Paşa Camii Çinilerinde Stilize Çiçekler” sunumlarını gerçekleştirdi. İkinci oturumda ise Dr. Hamide Nur Özsoy “Çiçeklerin Morfolojisi”, Selin Sadioğlu “Rumi Motifleri”, Merve Pelit Çorbacıoğlu “Bulut Motifleri”, Aynur Koç “Penç Motifleri” ve Nuray Taşçeken “Hat Sanatı” konularında konuşmalar yaptı.
