69. Eurovision Şarkı Yarışması Basel’de Gerçekleşti: Avusturya Birinci, İsrail Protestoları Gölgesinde İkinci
Avusturya’dan JJ zaferi
İsviçre’nin Basel kentinde 17 Mayıs 2025’te düzenlenen 69. Eurovision Şarkı Yarışması’nın final gecesinde Avusturya, JJ’nin seslendirdiği “Wasted Love” şarkısıyla 436 puan alarak birinciliği kazandı. İsrail, halk jürisi oylarıyla sürpriz bir şekilde 357 puanla ikinci olurken, Estonya, “Espresso Macchiato” şarkısıyla 356 puanla üçüncü sırada yer aldı.
Finalde sahne alan ülkeler
Final gecesinde 27 ülke yarıştı: Norveç, Lüksemburg, Estonya, İsrail, Litvanya, İspanya, Ukrayna, Birleşik Krallık, Avusturya, İzlanda, Letonya, Hollanda, Finlandiya, İtalya, Polonya, Almanya, Yunanistan, Ermenistan, İsviçre, Malta, Portekiz, Danimarka, İsveç, Fransa, San Marino, Arnavutluk. Yarışma, hem jüri hem de halk oylarının toplamıyla sonuçlandı.
İsrail’e yoğun protestolar
Yarışma, İsrail’in Gazze’deki eylemleri nedeniyle yoğun protestolara sahne oldu. İsrailli sanatçı Yuval Raphael, dördüncü sırada sahne alırken salonda yuhalama ve ıslıklamalar yükseldi. Bazı seyirciler İsrail bayrakları açarken, iki kişi sahneye atlamaya çalıştı ancak güvenlik görevlileri tarafından engellenip salondan çıkarıldı. Avrupa Yayın Birliği (EBU), canlı yayında yuhalama seslerini alkış sesleriyle sansürledi.
Basel ve Cenevre’de eylemler
Bir hafta boyunca Basel’de düzenlenen protestolar, final günü de devam etti. Salı ve Perşembe günleri şehir merkezinde eylemler yapılırken, final günü planlanan gösteriye polis biber gazıyla müdahale etti ve izin vermedi. Cenevre’de ise 4-5 bin kişinin katıldığı ayrı bir protesto düzenlendi. Gösterilerde, EBU’nun İsrail’in katılımına izin vermesi ve Gazze’deki soykırım iddiaları kınandı. Protestocular, 2022’de Rusya’nın Ukrayna savaşı nedeniyle yarışmadan dışlanmasını örnek göstererek, İsrail’e benzer bir yaptırım uygulanmamasını eleştirdi.
İspanya’dan Filistin’e destek
İspanya devlet televizyonu RTVE, final gecesinde İspanyolca ve İngilizce bir mesaj yayımladı: “İnsan hakları söz konusu olduğunda, sessizlik bir seçenek değildir. Filistin için barış ve adalet.” Bu mesaj, sosyal medyada geniş yankı buldu ve Filistin’e destek olarak değerlendirildi.
Tartışmalar ve EBU’nun tutumu
İsrail’in katılımı: İsrail’in yarışmaya katılımı, Gazze’deki çatışmalar nedeniyle büyük tepki çekti. Daha önce Hadise’nin de aralarında bulunduğu 70’i aşkın eski Eurovision sanatçısı, İsrail’in yarışmadan men edilmesi için EBU’ya açık mektup yazmıştı.
EBU’nun sansürü: EBU’nun, yuhalama seslerini alkışlarla değiştirmesi ve protestoları yayında göstermemesi, sansür suçlamalarına yol açtı.
Rusya kıyaslaması: Aktivistler, EBU’nun 2022’de Rusya’yı hızla dışlamasına karşın İsrail’e izin vermesini çifte standart olarak nitelendirdi.
Güvenlik önlemleri: İsrailli sanatçı Yuval Raphael, Basel’de olağanüstü güvenlik önlemleri altında korundu.
Puanlama ve sıralama
Avusturya: JJ, “Wasted Love” ile 436 puan (jüri ve halk oyları toplamı).
İsrail: 357 puan, halk jürisi oylarında yüksek destek aldı, ancak bu durum sosyal medyada tartışma yarattı. Örneğin, Azerbaycan’ın İsrail’e 12 tam puan vermesi eleştirildi.
Estonya: 356 puan, İsrail’in sadece 1 puan gerisinde üçüncü oldu.
Diğer öne çıkanlar: İsveç, Yunanistan ve Fransa (7. sırayla) puanlamada üst sıralarda yer aldı.
Sosyal medya tepkileri
X platformunda, yarışma sonrası İsrail’in ikinci olması ve protestoların sansürlenmesi yoğun şekilde tartışıldı. Bazı kullanıcılar, Avusturya’nın zaferini kutlarken, diğerleri EBU’nun tutumunu “ikiyüzlü” olarak nitelendirdi. @shiftdelete
, sosyal medyanın “yıkıldığını” belirtirken, @rtvenoticias
’ın Filistin’e destek mesajı geniş destek aldı.
Sonuç ve gelecek
Avusturya’nın zaferi, 2026 Eurovision Şarkı Yarışması’nın Avusturya’da düzenleneceğini garantiledi. Ancak yarışma, İsrail protestoları ve EBU’nun tartışmalı kararlarıyla anıldı. Filistin meselesi, yarışmanın politik boyutunu bir kez daha öne çıkardı.