Türkiye denizlerindeki balık türleri alarm veriyor: 550 türden çoğu artık avlanamıyor
Türkiye’nin dört denizinde bir zamanlar 550’ye ulaşan balık türü çeşitliliği hızla azalıyor. Uzmanlar, aşırı avcılık, deniz kirliliği, müsilaj ve iklim değişikliğinin etkisiyle birçok türün Marmara ve Karadeniz’i terk ettiğini, bazılarının ise ekonomik olarak avlanamaz hale geldiğini belirtiyor.
Fatih Su Ürünleri Kooperatifi’ndeki İstanbul Balık Müzesi’nde sergilenen 550 balık türünden sadece 5-6’sı bugün sofralara düzenli olarak ulaşıyor. 21 Kasım Dünya Balıkçılık Günü dolayısıyla AA’ya konuşan uzmanlar, acil önlem alınmazsa gelecek nesillerin balıkları yalnızca müzelerde göreceği uyarısında bulundu.
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Balıkçılık Teknolojileri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Firdes Saadet Karakulak, Türkiye denizlerinde stoklarda ciddi azalma olduğunu vurgulayarak şunları söyledi:
“Türkiye'nin denizlerindeki 550 balık çeşidinden bazıları Karadeniz'i ve Marmara'yı terk etti. Balıkçılık kaynaklarının miktarlarında ve stoklarında azalma var, bölgesel kayıplar var ama tamamen kaybolan türümüz yok. Balık türlerimizin bazı bölgeleri terk etmesi hep insan kaynaklı. Bu baskıyı azaltabilirsek tekrar eski seviyelerine gelmesi mümkün.”
Prof. Dr. Karakulak, orkinos, kılıç balığı ve uskumrunun artık nadir görüldüğünü, müsilajın deniz çayırlarını ve mercanları yok ettiğini, her gün 5,5 milyon metreküp arıtılmamış atık suyun Marmara’ya döküldüğünü kaydetti. Karakulak, denetimlerin artırılması, Balıkçı Gemileri İzleme Sistemi’nin etkin kullanılması ve ileri biyolojik arıtma sistemlerinin yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı.
İstanbul Bölgesi Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği (İSTBİRLİK) Başkanı Erdoğan Kartal ise 30 yıl önce sofralarda rahatça bulunan kalkan, barbun, tekir, uskumru, kolyoz gibi türlerin artık ekonomik olarak avlanamadığını belirtti. Kartal, radikal önlemlerin kaçınılmaz olduğunu söyleyerek şu çağrıyı yaptı:
“Boğazların artık endüstriyel balıkçılığa kapanması, Marmara Denizi'nin bile üretim alanı olarak saklanması gerekiyor.”
Kartal, yavru balık avının durdurulması, endüstriyel avcılığın kotaya bağlanması ve geniş koruma alanları ilan edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
