Son Kalaycılar: Erzurum Çarşısında Meslek Yok Olma Tehlikesinde
Erzurum Bakırcılar Çarşısı'nda son 3 kalaycı ustadan biri olan 71 yaşındaki Fuat Kavgacı, babasından öğrendiği Osmanlı mirası mesleğini 61 yıldır körükle harladığı ateşte devam ettirerek yıpranan bakır kapları parlatıyor. 3 çocuk babası Kavgacı, 10 yaşından beri sürdürdüğü zanaatın geleceğinden kaygı duyuyor.
Kavgacı, baba ocağında mesleğe adım attıktan sonra askere gidip kendi dükkanını açmış ve ailesini bu yolla geçindirmiş. Kentte Ömer ve Yavuz ustalarla birlikte kalan son temsilcilerden olan Kavgacı, çırak yetiştirememenin hüznünü taşıyor. AA'ya konuşan usta, "Sonraki nesiller bu işte çalışmıyor" diyerek, mesleğin insansızlıktan yok olma riskini vurguladı.
Zanaatkarlık geleneğinin önemine değinen Kavgacı, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen'in 10 yıl önce açtığı atölyeye 45 genç getirmesine rağmen çırak kalamadığını anlattı. Bakır işlemeciliğin zevkini dile getiren Kavgacı,
"Bu zanaatkarlık güzel fakat insansızlıktan kayboluyor. Osmanlı'dan gelme meslek kalaycılık ama günümüzde gençler tercih etmiyor. Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanımız Mehmet Sekmen 10 yıl önce açılan bir atölyeye yetiştirmemiz için 45 kişi getirdi. Atölyede bakırdan el sanatları üzerine güzel işler yaptık ama gel gör ki çırak yetiştiremedik, çalışmadılar."
diye konuştu. Gençlerin masabaşı işlere yöneldiğini belirten usta, "Kalaycılığın, bakır dövmenin, yeniden imal etmenin zevki başka başkadır. El emeğiyle ürünleri yapıyoruz. Bakırdan yaptığımız bazı eserler Erzurum Büyükşehir Belediyesi binasında sergileniyor. Erzurum'da ben, Ömer abi ve Yavuz usta dışında bu işi yapan kimse yok. Mesleğin son ustalarıyız, çırak gelmiyor, çalışmıyor. Paradan dolayı değil şimdiki gençler rahat masabaşı işleri seviyor, bedenen çalışmayı sevmiyor." ifadelerini kullandı.
Usta kalmadığında mesleğin Erzurum'da biteceğini savunan Kavgacı,
"Usta kalmadığında bu meslek kaybolacak" uyarısında bulundu. Hazır malzeme ithalatının kalay ihtiyacını artıracağını, bunun da maliyetleri yükselteceğini dile getiren Kavgacı, "Mağaza sahipleri dışarıdan hazır malzeme getirir satışa sunarlar. Satışa sunduktan sonra kalayı bozulduğunda, Erzurum'da kalaycı da ölüp gittiğinde kime yaptıracak bu işi, yenisini mi tekrar alacak, bakalım bütçesine uyacak mı? Bunlar ince hesaplar."
dedi. Sabah erkenden dükkanını açan ve müşterilere çaydanlık, tava gibi eşyaların kalayını yapan Kavgacı, "İlk günkü heyecanım aynen devam ediyor. Müşteriler, genelde çaydanlık, tava getiriyor. Krom ve bakır parlatma, kalay işleri ve tamir yapıyorum. Elimizden geldiği kadar, ölene kadar bu işi yapacağız." sözleriyle mesleğine bağlılığını dile getirdi.
