Temmuz 2025: Dünya Kavruluyor – Küresel Isınma Felaketi Kapımızda
Kuzey Yarımküre, Temmuz 2025’i tarihe geçirecek sıcak hava dalgaları, rekor kıran sıcaklıklar ve yaygın orman yangınlarıyla geçiriyor. Türkiye’nin de içinde bulunduğu geniş bir coğrafyada Afrika kaynaklı sıcak hava akımları, hem insan sağlığını hem doğayı tehdit ediyor. Avrupa’dan Asya’ya, Amerika’dan Afrika’ya kadar uzanan geniş coğrafyada yüz milyonlarca insan aşırı sıcaklarla baş etmeye çalışıyor. Bilim insanlarına göre ise yaşananlar artık sadece iklim değişikliği değil, iklim krizi olarak adlandırılmalı.
Türkiye Adeta Kavruluyor: 50 Derecenin Üzerine Çıkan İlçeler Var
Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre, Türkiye genelinde sıcaklıklar mevsim normallerinin 6 ila 12 derece üzerine çıktı. Şırnak'ın Silopi ilçesinde 50,5°C, Mardin Kızıltepe'de 49,6°C, Şırnak Cizre'de ise 49,4°C sıcaklık ölçüldü. Bu değerler, Türkiye tarihinde ölçülen en yüksek sıcaklıklar arasında yer aldı.
Özellikle Güneydoğu Anadolu, Doğu Anadolu ve İç Anadolu bölgelerinde hafta boyunca 45°C’nin üzerinde sıcaklıkların devam etmesi bekleniyor. İzmir, Antalya, Adana ve Şanlıurfa gibi sıcaklığın gölgede bile 43-45 dereceyi aştığı illerde acil servisler güneş çarpması, sıvı kaybı ve tansiyon problemleri nedeniyle dolup taştı.
Avrupa ve Amerika Orman Yangınlarıyla Mücadele Ediyor
Aşırı sıcaklıklar sadece Türkiye’yi değil, başta Güney Avrupa ve Kuzey Amerika olmak üzere dünyanın dört bir yanını vurdu.
Yunanistan, İtalya, İspanya ve Portekiz’de yüzlerce farklı noktada orman yangınları çıktı. Bazı yerleşim yerleri tahliye edilirken, yerel yetkililer sıcak hava, düşük nem ve sert rüzgâr kombinasyonunun kontrolü zorlaştırdığını ifade etti.
ABD’nin batı eyaletleri Arizona, California ve Nevada’da termometreler 52°C’ye yaklaştı. Bu bölgelerde orman yangınlarının yanı sıra elektrik kesintileri ve su sıkıntıları da başladı.
Kanada, yaz başından bu yana aktif olarak devam eden 500’den fazla orman yangınıyla mücadele ediyor. Yoğun duman tabakası ABD’nin kuzey eyaletlerine kadar ulaştı.
İklim bilimciler, bu yangınların sadece aşırı sıcaklık değil, aynı zamanda şiddetli kuraklık, toprağın nemsiz kalması ve artan rüzgâr şiddeti ile beslenerek daha da büyüdüğüne dikkat çekiyor. Bu durum, küresel iklim krizinin sadece bir “çevresel tehdit” değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik bir kriz olduğunu da gözler önüne seriyor.
Denizler de Isınıyor: Akdeniz’de 31°C, Karadeniz’de 27°C Üzeri
Karasal sıcaklıklar kadar deniz suyu sıcaklıkları da alarm veriyor. Uzmanlara göre:
Akdeniz’in yüzey sıcaklığı 31°C’yi geçti
Karadeniz’de ise bazı bölgelerde 27°C’nin üzerinde ölçüldü
Bu artış, deniz canlılarının yaşam döngüsünü tehdit ederken, kıyı şehirlerinde nem oranını ciddi şekilde yükseltiyor. Geceleri bile serinleme imkânı ortadan kalkıyor. Ayrıca sıcak su, deniz ekosistemlerinde alg patlamaları, oksijen düşüşü ve balık ölümleri gibi zincirleme felaketlere neden olabiliyor.
Sağlık Uzmanlarından Hayati Uyarılar
Aşırı sıcakların etkisi altında olan bölgelerde sağlık uzmanları vatandaşlara şu önlemleri öneriyor:
11.00–16.00 saatleri arasında dışarı çıkmayın
Bol su tüketin (günde en az 2,5 litre)
İnce, açık renkli giysiler tercih edin
Yaşlılar, bebekler ve kronik rahatsızlığı olanlar serin ortamlarda kalmalı
Sıcak araçlarda çocuk ve evcil hayvan bırakmayın
Ormanlık ve riskli alanlara kesinlikle girilmemeli
Bilim İnsanları Uyarıyor: Bu Artık Yeni Normal
İklim uzmanları, 2024 ve 2025 yıllarının insanlık tarihinin en sıcak iki yılı olarak kayıtlara geçtiğini belirtiyor. Küresel sıcaklık artışı, kritik eşik olan 1,5°C sınırına dayanmış durumda. Bu sınırın aşılması halinde, dünya genelinde aşırı hava olaylarının daha sık ve daha yıkıcı hale geleceği belirtiliyor.
İklim Bilimci uzmanlar sosyal medyada hemfikir:
“Artık konuşma zamanı değil, harekete geçme zamanı. Fosil yakıt kullanımını azaltmadan, karbon salımını düşürmeden bu kriz durmayacak. Aksi halde yalnızca yaz aylarında değil, yılın her ayında benzer felaketlerle karşı karşıya kalacağız.”
Vatandaşlar İçin Önerilen Koruyucu Adımlar
✅-11:00–16:00 saatlerinde dış ortamdan kaçının
✅ Gölgelik ve klimalı alanlarda vakit geçirin
✅ Bol su tüketin, tuz kaybını önleyin
✅ Şapka, güneş gözlüğü ve güneş koruyucu kullanın
✅ Yaşlı, çocuk ve kronik hastalık sahibi bireyleri serin tutun
✅ Yangın riski taşıyan ormanlık alanlara girmeyin
✅ Aracınızı park ettiğinizde içinde canlı bırakmayın
