Azerbaycan ile Rusya Arasında Kriz: İşkenceyle Ölen Vatandaşların Ardından Gerilim Tırmandı
Azerbaycan ile Rusya arasındaki diplomatik ilişkiler, Yekaterinburg'da düzenlenen polis operasyonları sırasında iki Azerbaycan vatandaşının işkenceyle öldürülmesinin ardından ciddi bir krize sürüklendi. Olayların ardından Azerbaycan, hem diplomatik hem de adli düzeyde Rusya'ya karşı sert adımlar attı.
Azerbaycan'dan Sert Tepki ve Misilleme
Yekaterinburg'da 27 Haziran günü Rusya Ulusal Muhafızları tarafından düzenlenen operasyonda gözaltına alınan Hüseyn Seferov (59) ve kardeşi Ziyaddin Seferov (55), iddialara göre ağır işkenceye maruz kaldı. Her iki kardeşin de gözaltında yaşamını yitirdiği açıklandı. Adli tıp raporları, ölümlerin çok sayıda darbe ve ağır travmaya bağlı olarak geliştiğini ortaya koydu.
Azerbaycan Başsavcılığı olayla ilgili olarak 2 Temmuz itibarıyla resmi bir ceza soruşturması başlattı. Soruşturmada, Rus kolluk kuvvetlerinin "kasten adam öldürme ve işkence" suçlarından sorumlu tutulması gündeme geldi.
Aynı gün Azerbaycan güvenlik güçleri Bakü'de, Rusya vatandaşlarından oluştuğu belirtilen organize suç şebekesine yönelik operasyon düzenledi. Çok sayıda kişi gözaltına alınırken, yetkililer operasyonun "karşılıklı diplomatik denge" gözetilerek gerçekleştirildiğini bildirdi.
Sputnik Ofisine Baskın, Rus Gazeteciler Gözaltında
Gerilimin bir diğer boyutu ise medya cephesinde yaşandı. Azerbaycan makamları, Rusya devlet haber ajansı Sputnik’in Bakü’deki ofisine baskın düzenleyerek üç Rus gazeteciyi gözaltına aldı. Konuya ilişkin resmi açıklama yapılmazken, gözaltıların "ulusal güvenlik" çerçevesinde değerlendirildiği belirtildi.
Ayrıca Azerbaycan hükümeti, ülkedeki tüm Rus kültürel etkinlikleri süresiz olarak askıya aldığını duyurdu.
Kriz Öncesi Gerilim: Düşen Yolcu Uçağı ve Kültür Merkezi Krizi
İki ülke arasındaki ilişkilerdeki gerginlik aslında yeni değil. 25 Aralık 2024’te Azerbaycan’a ait bir yolcu uçağı, Rus hava sahasında yerden açılan ateş sonucu hasar görerek Kazakistan yakınlarında düşmüş, olayda birçok yolcu hayatını kaybetmişti. Azerbaycan tarafı, bu saldırı nedeniyle Rusya’dan özür ve sorumluların cezalandırılmasını talep etmişti. Ancak Moskova’dan bu konuda resmi bir yanıt gelmemişti.
Bu gelişmelerin ardından Bakü, Rusya’nın ülkedeki kültürel faaliyetlerine kısıtlama getirmiş ve "Rus Evi" olarak bilinen Rusya Kültür Merkezi'nin faaliyetlerini durdurmuştu. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in 2025’in Mayıs ayında Moskova’da düzenlenen II. Dünya Savaşı’nın 80. yıl dönümü törenlerine katılmaması da ilişkilerdeki soğukluğun göstergesi olarak yorumlanmıştı.
Uluslararası Tepkiler Bekleniyor
Yaşananların ardından bölgedeki diplomatik temsilcilikler gelişmeleri yakından izliyor. Azerbaycan’ın, olayları Birleşmiş Milletler ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gibi uluslararası kuruluşlara taşıması bekleniyor. Rusya cephesi ise henüz resmi bir açıklamada bulunmadı.
