İstanbul’da Genç İşsizlik Alarm Veriyor: Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan Gençler Araştırması Sonuçları
İstanbul Planlama Ajansı bünyesindeki İstanbul İstatistik Ofisi’nin, 9-19 Mart 2021 tarihleri arasında gerçekleştirdiği Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan Gençler Araştırması, İstanbul’daki genç işsizliğinin çarpıcı gerçeklerini ortaya koydu. Telefon Destekli Anket (CATI) yöntemiyle yapılan araştırma, 18-24 yaş aralığında, örgün lisans eğitimi almamış ve ne eğitimde ne de istihdamda olan 407 gençle görüşülerek hazırlandı. İşte araştırmadan öne çıkan çarpıcı bulgular:
Fırsat eşitliği ve İş bulma zorluğu
Gençlerin %86,3’ü, Türkiye’de bir tanıdık olmadan iş bulmanın zor olduğunu düşünüyor.
%79,3’ü, Türkiye’de fırsat eşitliği olmadığına inanıyor.
%57,4’ü, kriterlerine uygun iş bulamadığı için ne eğitimde ne de istihdamda yer aldığını belirtiyor.
%52,9’u, iyi bir eğitim alanların iyi bir yaşam süreceği düşüncesine katılmıyor. Bu oran, ilkokul mezunu gençlerde %76,5’e yükseliyor.
Yurt dışına göç eğilimi
Katılımcıların %75,5’i, bir imkan sağlansa ve yurt dışında çalışma izni olsa yurt dışında çalışmak istediğini ifade ediyor. Bu oran erkeklerde %85,3, kadınlarda ise %62,1.
Yurt dışında çalışmak isteyen gençlerin %65,6’sı Avrupa ülkelerini, %19,1’i Amerika’yı tercih ediyor.
Hane geliri 2.500 TL ve altında olan gençlerde yurt dışında çalışma isteği %86,8 iken, 5.001 TL ve üzeri gelire sahip hanelerde bu oran %68,3’e düşüyor.
Sektörel tercihler ve maaş beklentileri
Gençlerin %25,1’i, iş bulmaları halinde her sektörde çalışabileceğini belirtiyor. %16,7’si resmi kurumlarda, %15,5’i sağlık sektöründe çalışmak istiyor.
Erkekler daha çok resmi kurumlar (%16,9) ve bilişim sektörü (%15,6) tercih ederken, kadınlar sağlık sektörü (%24,3) ve özel sektörde büro işlerini (%18,9) önceliklendiriyor.
En az tercih edilen sektör ise %2,7 ile inşaat sektörü.
Gençlerin çalışmayı kabul edeceği minimum aylık maaş ortalaması 3.033 TL. %98,5’i 5.000 TL’nin altında bir ücretle çalışabileceğini söylüyor. %10,2’si ise asgari ücretin altında çalışmayı kabul edebileceğini belirtiyor (kadınlarda bu oran %14,2, erkeklerde %9,2).
Çalışma ortamı tercihleri
Gençlerin %66,4’ü, düşük maaşlı ama huzurlu bir çalışma ortamını, yüksek maaşlı ancak stresli bir ortama tercih ediyor. Bu oran kadınlarda %74,8, erkeklerde %60,4.
%11,5’i, sigortasız ama asgari ücretten yüksek maaşlı bir işi, sigortalı ancak asgari ücretli bir işe tercih ediyor.
Kaygı ve ekonomik beklentiler
Gençlerin ortalama kaygı düzeyi 10 üzerinden 6,7. Mutluluk düzeyi 5, yaşam memnuniyeti ise 6,7 olarak ölçüldü.
%43,9’u, Türkiye ekonomisinin yakın dönemde kötüleşeceğini düşünürken, %22’si iyileşeceğini, %34,1’i ise değişmeyeceğini öngörüyor.
Kendi ekonomik durumları hakkında %36,1’i iyileşeceğini, %33,4’ü kötüleşeceğini, %30,5’i ise değişmeyeceğini düşünüyor.
Geçmişte iş deneyimi olan gençler, ekonomik duruma dair daha olumlu beklentilere sahip.
Sosyal ve eğitim mahrumiyeti
Düzenli geliri olmayan gençlerin %19,8’i eğitim imkanlarından, %19,1’i kafe ve restoran gibi sosyal alanlardan mahrum kaldığını belirtiyor.
Genç kadınlar daha çok eğitim imkanlarından, erkekler ise sosyal alanlardan yoksun kalıyor.
Demografik bulgular
Araştırmaya katılan gençlerin %74,7’si lise, %21,1’i ortaokul, %4,2’si ilkokul mezunu.
Katılımcıların %58,5’i erkek, %41,5’i kadın.
Kaynak: İstanbul Planlama Ajansı, İstanbul İstatistik Ofisi - Ne Eğitimde Ne İstihdamda Olan Gençler Araştırması, Mart 2021
