İspekçir Steli, Geç Hitit Dönemi'ne ait önemli bir arkeolojik eserdir. 1907 yılında Malatya'nın Darende ilçesi yakınlarında, Tohma Çayı'nın kuzeyinde bulunan İspekçir köyü civarında keşfedilmiştir. Bugün Sivas Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.
🔍 İspekçir Steli'nin Özellikleri:
Dönemi: Geç Hitit Dönemi (M.Ö. 1200–700)
Yapısı: Yaklaşık 2 metre yüksekliğinde, üç yüzü figürlü ve yazıtlı dikdörtgen prizma formunda bir stel (anıtsal taş levha).
Yazı: Luvi hiyeroglifleriyle yazılmış metinler yer alır.
Konusu: Hitit kökenli krallar ve tanrılaştırılan atalarının betimlemeleri yer alır.
Figürler:
Karkamış Kralı Kuzi Teşub
Torunu 1. Arnuvantis ve eşi
Torunlarının torunu 2. Arnuvantis (steli yaptıran kişi)
🎯 Anlamı ve Önemi
İspekçir Steli, Hitit kraliyet ailesine mensup dört kuşağın temsil edildiği nadir bir eserdir. Bu stel sayesinde Hititlerin ata kültü (ölmüş ataları tanrılaştırma inancı), krallık yapısı ve siyasi ilişkileri hakkında detaylı bilgiler elde edilmektedir.
📌 İlginç Detay
Stelde, 2. Arnuvantis'in, tanrılaştırılmış dedesi ve büyükannesinin huzurunda ritüel bir sıvı dökme sahnesi tasvir edilmiştir. Bu sahne, Hititlerde ölülerin kutsanması ve anıların yüceltilmesine dair önemli ipuçları verir.
Bu nedenle İspekçir Steli, hem sanatsal hem tarihsel hem de dini açıdan Geç Hitit döneminin en dikkat çekici taş yazıtlarından biridir.
